Serap Akıncıoğlu - Kuran Ahlakı

KURAN AHLAKINDAN BAZI GÜZELLİKLER
Dünyanın en iyi, en güzel ve en hayırlı insanları Rabbimizin Kuran'da bildirdiği emirleri eksiksizce uygulamak için çaba gösterenler, her anlarında Kuran'ı kendilerine rehber edinenlerdir. Bugünkü yazımda, Kuran ahlakından iki güzellikten; kötülüğe iyilikle karşılık vermek ve insanlara iyilikle davranmak konularından söz edeceğim. Daha doğrusu Harun Yahya'nın Müminlerin Merhameti isimli kitabından bu konularla ilgili bazı bölümleri aktarmak istiyorum. Bu değerli kitapta bahsettiğim iki konu ile ilgili bölümleri aynen alıntı yaparak aktarmanın, kitabın yazarını tanıyabilmek açısından da faydalı olacağına düşünüyorum:

Kötülüğe En Güzel Şekilde Karşılık Vermek
Allah Kuran'da inananlara kötülüğe iyilikle karşılık vermeyi emretmiştir:

İyilikle kötülük eşit olmaz. Sen, en güzel olan bir tarzda (kötülüğü) uzaklaştır; o zaman, (görürsün ki) seninle onun arasında düşmanlık bulunan kimse, sanki sıcak bir dost(un) oluvermiştir. (Fussilet Suresi, 34)
Kötülüğü en güzel olanla uzaklaştır; biz onların nitelendiregeldiklerini en iyi bilenleriz. (Müminun Suresi, 96)

Ayetlerde de görüldüğü gibi Allah müminlere, kötülüğe karşı en güzel tavırla karşılık verdikleri takdirde hayırlı bir sonuç elde edeceklerini vaat etmiştir. Hatta karşılarındaki kişiyle aralarında düşmanlık gibi bir durum söz konusu olsa dahi sıcak bir dostluk oluşabileceğine dikkat çekmiştir.

Bu, aynı zamanda inananların merhamet anlayışlarının da bir gereğidir. Karşı tarafın Allah'ın beğenmeyeceği kötü bir tavır içerisinde olduğunu gördükleri zaman, her şeyden önce bunun o kişinin ahireti açısından riskli bir durum olduğunu düşünerek, kibir ve gurura kapılmadan, hoşgörülü ve tevazulu bir biçimde yaklaşırlar; alttan alan bir üslup kullanırlar. Kuran ahlakını yaşamayan insanlarda olduğu gibi "hatalı olan, kötülüğü yapan karşı taraf, önce o alttan alsın" ya da "ne yaparsa yapsın" gibi bir mantıkla hareket etmezler. Güzel tavrı kim gösterirse Allah'ın o kişinin tavrından hoşnut olacağını, ve kötülüğe maruz kalındığı halde güzellikle davranmanın Kuran'a en uygun olan tavır olduğunu bilirler. Bu nedenle de alttan almanın bir kayıp değil aksine büyük bir kazanç olduğunu düşünerek hareket ederler.

İman edenler hayatları boyunca türlü türlü insanla karşılaşabilirler. Ama karşılarındaki insanların tavırlarına göre, onlar da ahlak anlayışlarını değiştirmezler. Karşı taraf alaycı konuşabilir, çirkin sözler sarf edebilir, öfkelenebilir, kötülükte bulunabilir ya da düşmanca tavırlar sergileyebilir. Ancak müminin efendiliği, tevazusu, merhametli ve yumuşak başlı tavrı hiçbir zaman değişmez. Kendisine söylenen kötü bir söze kötü sözle karşılık vermez. Alay edene alayla, öfkeye öfkeyle cevap vermez. Kırıcı bir tavra karşılık, onu yaptığından utanarak karşı tarafın güzel tavrına özendirecek bir hoşgörü ve merhamet anlayışıyla hareket eder. Öfkelenen bir insana karşı sakin ve itidalli olur.

Elbette müminin bu tavırları tamamen akılcı bir boyutta olur; kendisini zarara uğrayacağı bir duruma sokmaz. Ne kendinin ne de diğer müminlerin haksızlığa ya da zarara uğramasına izin vermez. Ama bir yandan da gösterdiği güzel tavırlarla, dinin emrettiği güzel ahlakın tebliğini yapmış olur. Allah'ın beğendiği ahlakı uygulayarak karşı tarafı dine ısındırmaya çalışır.

Ayrıca şunu da hiç unutmamak gerekir: Karşı tarafın kötü bir ahlak göstermesi kişinin kendisinin de kötü ahlak göstermesine bir gerekçe değildir. Her insan Allah'a karşı yaptıklarından tek başına sorumludur. Dahası kötü bir tavra karşı şefkat, merhamet ve güzel ahlak gösterebilmek Kuran'a göre üstün bir ahlakın göstergesidir. Çünkü müminin bu güzel tutumu, onun Allah'a olan bağlılığının gücünü ve şiddetini gösterir. Söz konusu kişi bu ahlakı sadece Allah'ın razı olması için sabırla uygulamaktadır.

Kuran ahlakını yaşama konusunda gösterdikleri bu üstün sabrın karşılığında da Allah bu kişilerin ecirlerini iki kez vereceğini şöyle bildirmektedir:

İşte onlar; sabretmeleri dolayısıyla ecirleri iki defa verilir ve onlar kötülüğü iyilikle uzaklaştırıp kendilerine rızık olarak verdiklerimizden infak ederler. (Kasas Suresi, 54)

İnsanlara İyilikle Davranmak
Biz, gökleri, yeri ve her ikisinin arasındakileri hakkın dışında (herhangi bir amaçla) yaratmadık. Hiç şüphesiz o saat de yaklaşarak gelmektedir; öyleyse (onlara karşı) güzel davranışlarla davran. (Hicr Suresi, 85)

Allah müminlere "güzellikle davranmayı" emretmiştir. Bu, müminin Allah korkusundan ve Kuran'a olan bağlılığından kaynaklanan istikrarlı bir ahlak anlayışıdır. Bu nedenle mümin hayatı boyunca bu ahlaktan taviz vermez ve Allah'ın rızasını kazanmak için çevresindeki insanlara güzellikle davranır.

Karşı tarafın zengin ya da fakir, yaşlı ya da çocuk, kadın ya da erkek olmasının müminin göstereceği ahlak açısından hiçbir önemi yoktur. Mümin bu tavrına karşılık insanlardan ve dünyadan bir menfaat ummadığı için insanları bu tip özelliklerine göre değerlendirmez. Nitekim Allah bir ayetinde müminlere bu konudaki ölçüyü de bildirmiştir:

Allah'a ibadet edin ve O'na hiçbir şeyi ortak koşmayın. Anne-babaya, yakın akrabaya, yetimlere, yoksullara, yakın komşuya, uzak komşuya, yanınızdaki arkadaşa, yolda kalmışa ve sağ ellerinizin malik olduklarına güzellikle davranın. Çünkü, Allah, her büyüklük taslayıp böbürleneni sevmez. (Nisa Suresi, 36)

Mümin Allah'ın emrettiği herkese karşı güzel tavırlar gösterir. Ancak bu, karşı tarafın yanlış olan fikirlerini tasdik eden ya da yanlış tavırlarına göz yuman bir iyilik anlayışı değildir. Mümin doğru ve hak olan bir konuda Allah'ın gösterdiği yoldan asla taviz vermez. Eğer karşı tarafın yanlış bir tavrı varsa, yine güzel bir tavırla, merhametle ve insaniyetle bunu ona göstermeye çalışır ve doğrusunu mutlaka anlatır. Müminlerin inkar edenlere dini anlatırken ortaya koydukları tavır bu konuya güzel bir örnek teşkil eder. Kuran'da bu konuda yer alan örneklerden birisi, Hz. Musa'nın, o dönemde Mısır'ın yöneticisi olan Firavun'a dini tebliğ edişidir. Allah, peygambere, Firavun'a dini anlatmasını ancak bunu yaparken yumuşak söz söylemesini emretmiştir:

"Sen ve kardeşin ayetlerimle gidin ve beni zikretmede gevşek davranmayın."İkiniz Firavun'a gidin, çünkü o, azmış bulunuyor.""Ona yumuşak söz söyleyin, umulur ki öğüt alıp-düşünür veya içi titrer-korkar." (Taha Suresi, 42-44)

Allah'ın bu emri üzerine Hz. Musa ve kardeşi Hz. Harun, Firavun'un bütün zalimliğine, kabalığına ve kibirine rağmen merhametli ve tevazulu tavırlarını muhafaza etmişler, ona güzellikle yaklaşmışlardır…

Kuran'da Rabbimiz'in bize bildirdiği ve Sayın Harun Yahya'nın Müminlerin Merhameti isimli kitabıyla aktardığı bu güzel ahlak tasvirlerinin örnek alınmasıyla, günümüzde birçok sorunun çözüleceği çok açık ve kesin bir gerçektir.